چاپ

اینجه دویغو و عدالت

بختیار نصرتین حیرت‌انگیز خیالی تصویر‌لری و اونلارا اویغون شعر دیلی واردیر. اونون گئج ایللرینی صرف ائتدیگی آنایوردوموز آذربایجان ان گؤزل بؤلگه لریندن اولان « سراب » بؤلگه‌سی نین فسونکار طبیعتی، ایلهام قایناغی، شاعیرین دویغولارینی فؤرمالاشدیر میشدیر.

شاعر مجموعه‌ده تصویرلرینی آی‌یشیقیلا باشلاییر. آیین قؤینیندا دوجون ـ دوجون اولدوز و دؤشونده أولکر کیمی تعبیری ایلک دفعه ایشله‌دن بختیار نصرت، تکرار ائدیلمز و میثلی ایندیه کیمی گؤرونمز استعاره‌لر، تشبیه‌لر، مجازلارو بنزه تمه‌لر ایشه آپاریر. اونون باخیشلاریندا، ساحیلده غریب دوشن صدفلرده، آیین ـ اولدوزون شاملاری آلیشیر و سولار شنلیک ائدیللر و اوایسه «دؤیولن سسلری» دویور.

بورادا چوخ ظریف و دوشوندوروجو ایهاملار واردیر. اونون آیی نین ساریسی‌دا وار، یاشیلی‌دا، لاپ یئنی جه دوغان گلین کیمی و گله‌جگه باغیشلادیغی قهرمان، اونون یاشیلی تک بالیق قارنیندان چیخاجاقدیر. حتی اونون ساچلاری نین شلاله سینده‌ده، لاجورد شینلی داشلاردا، شاعیر « دؤیولن سسلری » دویور.

بونلار هامیسی شاعیره باهار قوخوسو گتیریر و قارانلیغی بوتون ساحیللر و باغلاردان قاچیردیر. بئله حالدا، او « سحرین یه هرلی آتینا » مینیب گؤرمه‌دیگی شه‌هرلری گزمگه گئدیر.

شاعر ئوز رؤیایی سفرینده ساوالان داغی‌نین ساچلاری‌نین نسیمی‌نی دویور، حقیقت یولونا یوللانیر:

حقیقت یولونون یولچوسویام من،

ایشیقلار دؤشوندن کئچیب گلیرم.

فیکریمین چؤلونده اسن نسیمله،

دومانلی یوللارین باغرین دلیرم.

او آت بئلینده‌دیر، ترکینده یاشیل باهار وار، سحرین قورشون خطی ایله‌گلیر، یولوندا آخشامین قاشین قارالدیر. قوش قونماز داغلارین سیلدیریم داشلاریندن قیقیلجیم پارتلادیر، و دمیر قاپیلاری ئوز أوزونه آچیر، قالالار یخییر و دره‌دن دوزه ساووشور. . . ائللره ساوقات آپاریر.

شاعرین قارشیندا کیمسه دایانا بیلمیر. یالنیز اوتانقاج لاله‌لر و حیالی گوللردیر که قان تک چمن دؤشونه آخیب، باخیرلار. بلکه ده عفرتیه قاری شاعیرین قهرمانینی آلداتماق ایچون شقایق جاملارینی زهرایله دولدور موشدور و داغلار قوینوندا جئیرانلار دؤشودن آلقان آخیر و آنا ـ اوغیللار غملی آخشاملاردا وداعلاشیرلار.

شاعیرین کدری توکنمز، بیتمز و جان یاخیجی سیدیر. اونو بوروین غم ـ کدر شخصی غم ـ کدر دگیلدیر. آنالار و اوغولارین آجی یاشاییشلاریندان تؤره‌ین غصه‌لردیر، آجیلیدیر. أونین قوشلاری باغلاردان سورگون اولموش و اومیدلر چیراغی سؤنوب ایتمیشدیر.

لاکین بو حادثه‌لرین هئچ بیریسی شاعیری اومیدسیز ائده بیلمیر، بوغملی. ییغناغیندا گؤرون نه باش وئریر، کؤکسونده اورک عصیانان چئوریلیر، بؤیوک عصیانا، ائله بیر عصیانا که فرهاد کولونگوکیمی مزار قازماغی باشلاییر و اودلو دیل ایله دوشمن مزاری قازیر:

بو اولدو، شعریمی باشلادیم دوستلار،

ائلیمین توکنمز دردینی یازدیم.

اود تؤکن دیلیمه خور باخانلارین،

فرهاد کولونگیمله قبرینی قازدیم.

بختیار نصرت شعریمیزین بوتون هجایی ریتمیک هاوالاریندا اینجه شعرلر یازابیلن موفق شاعیر ساییلیر. یازدیقی هر مصراع اویناق و آخچی لهجه‌لیدیر:

اولدوم زوموررود قوشو،

اوچدوم اوفوقلرینده.

آلقانلارا بویاندیم

قانلی شفقلرینده

                     (هجالی)

اوسته شبنم گزیر یارپاق

او افسونلو گؤزلر کیمی.

غونچا یاریر دوداقلارین

کؤکسومده‌کی سؤزلر کیمی.

                             (8 هجالی)

سورتونورگئجه‌نین توک قلملری،

دنیزین گؤ ایلیق توتغون اؤزونه.

ئونومده طبیعت سورمه‌سین چکیر،

سیر مالی اورمانین خومار گؤزونه.

                                  (12 هجالی)

دیلیمیزی بختیار نصرتین نه قدره گوزل و آهنگدار ایشلتمه سینه هر اوخوجو حیران اولاجاقدیر! و أولوبدیر

سن ده

       منی ایسته

بلکه

خیال گویرچینین

       منده اوتورسون

یارپاقدا شبنم اوتوران کیمی.

شاعرین سربست هاوالاردا یازدیغی شعرلرینده، اونون ادبی سبکی‌نی آختاریب تاپمان اولار. او، تورکجه میزین اکلمه‌لی دیل اولدوغوندان، سؤز تؤرتمه قابلیتی‌نی گوز ئونونه آلیر و جوره‌ ـ جوره اکلر ایله أن‌گؤزل سؤزلر ایجاد ائدیب و آخار سوکیمی ایشله دیر. بعض! اونون سربست شعرلری لاپ دانیشق کیمی دیر و چؤخ درین الی دیر.

گل گونشلن

ایپک تئللی

       افقلرین

       بئشیگینده

قوی رنگینده

فجرین

یانار اولدوزلاری

       شاقاقلانسین

اونون ائیشلتدیگی « کؤلگه‌لرین یومشاق قانادلاری » تعبیری، نه قده‌ر غریبه بیر تعبیردیر. او، بو تعبیری اوزامان ایشله‌دیر که « ناظم حکمت » و « پابلونرودا » یادینا دوشور. اونلارین شعرلرینی آلیرالینه و اوره‌گی‌نین یوللاریندا بئله بیر مکاندا دانشیر و دامارلاریندا شعرین قیزیل شعله‌سی آلاولانیر:

       یوکسل اوچاق گؤیلره،

       اودلو سازیمین سسی.

       داماردا آلاولاندی

       شعرین قیزیل شعله‌سی.

شاعیره ایلهام وئرن و اساسی وحی قایناغی، آذربایجانین طبیعتی دیر، ساوالانین اتگی و نیارین قوجاغی اونون شعرینین یاتاغی حساب اولور.

       ایستیرم اود یاندیرام

       ساوالان اوجاغیندا

       کاش بیر اوشاق اولایدیم

       نیارین قوجاغیندا.

اونون طبیعتینی باشیندا «مخمل یاشیل سحر » و آیاغیندا ایسه « ایشیق سیز گئجه‌لره مایاق » دایانیر. او چیلپاق طبیعتی ده ئوزونون حیرت‌انگیز خیالی تصویرلری ایله‌بزه‌ییر.

بئله دوشونورم که اوخو جو باشدا یازدیقیم شعر دیلی‌نین خیالی تصویرلری ایله اویغون اولماسینی بختیار نصرت یارادیجیلیقیندا یاخشی لمس ائده جکدیر.

بو نودا قئید ائدیم که شاعیر، تاپیلمایان و محتوا در ینلیگینه جومان درین وایتی بیر استعدادادا مالیکدیر. انون شعری نینی درین مضمونو حاققیندا ائوز دیلیندن ائشیدک:

       شعریمی

       درین یارالارینا مرهم گؤنده‌ریرم فیلیسطینلی قارداش

       من

       سنین الی قابارلی مسلمان قارداشینام

       سه نهایت

       یاخینام گؤزلریندن سوزولن یاشلارکیمی،

       سنی سئویرم.

       دوغما وطنیم کیمی

       سنه یانیرام

بختیار نصرت وطن‌پرور مسلمان شاعیردیر. دیلی اودلو، عاطیفه‌سی دوپدولو، احساسی قاینار و گؤزلری ایتی‌دیر. او «‌‌فلسطینلی قارداشا» حصر انتدیگی شعرینده، نه قده‌ر ئوز عصری‌نین مسئولیت داشیان شاعری اولدوغونو بیلدیر.

. . . فلسطینلی قارداش

       سنی سلاملاییرام

بختیار نصرت خیرخواه، عدالت ایسته‌ین، انسان سعادتی‌نین آردینجا اولان، هر جوره ظلم و زوراکیلیغین قارشیندا سینه‌گرن، اینجه دویغولو قورخماز بیر شاعیر دیر. اونون شعر‌لرینی اوخویوب تحلیل ائتمک منیم ایچون ادبی فخرلردن بیری حساب اولور.

منبع: نصرت، بختیار. گونشیمین پنجره‌سی، تهران، اندیشه نو، 1380.